میلاد پسندیده

همه ویژگی های بکر و زیبای سریال وضعیت سفید به کنار، امشب در حالیکه فقط یک قسمت به پایان این مجموعه زیبا باقی مانده، تصاویری پخش شد که در تاریخ فیلم و سریال هایی که به وقایع دهه شصت می پردازند بی نظیر بود.

تا به حال هرچه فیلم درباره جنگ هشت ساله ایران و عراق ساخته شده یا ضد جنگ بوده یا آن را به شوخی و خنده گرفته و یا فقط تقلیدی بوده از تصاویر جنگی چند فیلم هالیوودی با یک داستان عاشقانه که فقط در فضای ایران دهه شصت می گذشت... اما سریال وضعیت سفید، علاوه بر اینکه زندگی مردم مرکز ایران را در دوران بمباران های موشکی نشان داد، ارتقای شخصیت انسانها در همجواری با جنگ را نیز به تصویر کشید.

شخصیت مرکزی فیلم یعنی امیر که بیشتر بار داستانی حول و حوش او می گذرد، ابتدا نوجوانی بی خیال و خوش گذران و یاغی و بی توجه به اصول و عقاید است اما با گذشت زمان در طول سریال و با شکست ها و مواجهه هایش با داستان زندگی افراد خانواده اش و درس گرفتن از آنها، کم کم پخته تر می شود و عاقل.
تا جایی که در قسمتی که امشب پخش شد، شهادت دوستان و همسایه هایش چنان او را متاثر می کند که تصمیم می گیرد بیکار ننشیند و به جبهه برود...

زیبایی سریال وضعیت سفید جایی است که قهرمان داستان در مقابل چهار انگیزه برای رفتن به جبهه قرار می گیرد... یکی از این انگیزه ها را وقتی پیش می آید که برای شیرین کادو خریده بود و در کیفش گذاشته بود اما لو رفت و برای فرار از آبروریزی هایش به اردوی جنگی می رود تا چشم در چشم دیگران نشود... انگیزه دوم جایی است که شور و هیجان ناشی از شهادت دوستان او را به اصطلاح جو گیر می کند تا به جبهه برود... اما خیال شیرین که حکم ناموس خیالی او را دارد روبروی چشمش با گلوله دشمن کشته می شود و او اینبار با انگیزه ای سوم، نه برای فرار از مردم و نه از روی جو زدگی، بلکه عاقلانه و برای دفاع از ناموس و کشور، عزم رفتن به جبهه نبرد با دشمن می کند.

تا به اینجای کار برای اولین بار در تاریخ فیلم سازی جنگی ایران، مفهوم جنگ تحمیلی، تصویری می شود... جایی که شیرین درها را قفل می کند تا دشمنی که پشت در است وارد نشود... و حالا امیر برای دفاع از شیرین، مجبور است که بجنگد... سازندگان سریال وضعیت سفید، تحمیلی بودن جنگ برای ما را بسیار زیبا نشان دادند.


کار همینجا تمام نشد... شاید امیر هنوز به آن پختگی نرسیده که انگیزه چهارم برای رفتن به جبهه را درک کند اما... حتماً کسانی مثل شهاب، این انگیزه را درک کرده اند... انگیزه ای مقدس که جنگ تحمیلی ما را تبدیل به دفاع مقدس می کند... انگیزه ای فراتر از ناموس و کشور... انگیزه دفاع از خدا و دفاع از دین خدا و دفاع از رسالت رسول خدا و ادمه اطهار و پاسداری از این انقلاب اسلامی تا زمان ظهور آخرین حجت خدا... همین انگیزه مقدس است که باعث می شود تا شهاب، هر جا نام مقدس خدا را روی برگه ها و اعلان ها می بیند، جدایش کند تا مورد بی احترامی قرار نگیرد... اسماء مقدس خدا را جمع می کند و از آنها پاسداری می کند و جانش را هم برای همین انگیزه می دهد.

وصیت شهاب رساندن این اسماء مقدس به امیر است تا امیر هم این انگیزه را دریابد... آنجا که امیر عزم سفر می کند و لباسی ساده به تن دارد با تمثالی از شهید؛ و نام های خدا را به آب می سپارد... نمی دانیم او انگیزه چهارم را دریافته یا نه اما حتی اگر خودش هم نداند، کاری خواهد کرد تا نام خداوند برای همیشه در سرزمین ایران جاری باشد... جاری تا ظهور مهدی -عجل الله تعال فرجه-.

بعد از وعده آیت الله خامنه ای درباره 100 سندی که در اختیار ایران است و می توان با آن آبروی آمریکا را برد و پس از شنیدن خبر سخنرانی دبیر شورای امنیت ملی، اشتیاق ما برای یک نمایش رسانه ای قوی در راهپیمایی 13 آبان سال 90 بالا رفت اما آنچه اتفاق افتاد ذره ای بار رسانه ای نداشت.


ناگهان بدون هیچ مقدمه و موخره ای و بدون اینکه زمانی مشخص در نظر گرفته شود، پخش زنده تصاویر راهپیمایی یوم الله 13 آبان از شبکه اول سراسری صدا و سیمای جمهوری اسلامی قطع شد تا آقای سعید جلیلی سخنرانی خود را شروع کند... آقای دکتر جلیلی مقدمه بحث خود را روی تاریخ مبارزه دینی انبیا با استکبار قرار داده بود اما حضور بالگردی بالای محل سخنرانی باعث ایجاد نویز در صدای سخنران می شد و با وجود فریاد کردن های جلیلی، صدای او به درستی شنیده نمی شد... مقدمه بسیار طولانی او هم باعث شد تا شبکه اول سیما به علت شروع پخش برنامه ورزش و مردم راس ساعت یازده، سخنرانی را قطع کند... بدون اینکه حتی اجازه بدهد تا جمله سخنران به پایان برسد!
در حالیکه رویه مرسوم اینست که قبل از قطع سخنرانی چند بار به وسیله زیرنویس به بینندگان هشدار بدهد که می توانند ادامه سخرانی را از شبکه دیگر ببینند اما پس از قطع سخنرانی، شبکه یک در زیر نویس خود درج کرد که ادامه سخنرانی دکتر جلیلی از شبکه خبر پخش می شود!


پخش سخنرانی از شبکه خبر در حالی صورت می گرفت که صدای سخنران در شبکه یک، به مراتب با صدای کمتری از بالگرد همراه بود.
برگشت های تصویری مزحک کارگردان مراسم به میان جمعیت هم جالب بود... تصاویر دانش آموزانی که روبروی محل سخنرانی گعده کرده اند و با هم بحث می کنند و اصلا به سخنرانی گوش نمی دهند... حرکت دوربین از کنار صورت آقای دوربینی معروف! و زوم کردن روی تابلو های مراسم!... تابلوها و پرچم هایی که بجای اینکه بیشتر نشانگر شعار های ضد استکباری باشند، رویشان نوشته شده بود: "مدرسه نمونه دولتی فلان"... "پایگاه بسیج بهمان" ... جمعیت هلال احمر بیسار" ... واقعاً چرا نباید گروه اداره کننده سخنرانی روی پرچم ها و تابلو ها مدیریت کند و فضای بصری روبروی جایگاه را از شعار های ضد استکباری آن هم با زبان عربی و انگلیسی پر کند؟!

بالاخره جلیلی سر اصل مطلب رفت و زونکنی را با انگشت اشاره کرد که معلوم نبود چه چیزی داخل آن است و گفت می خواهد از میان این همه مدرک! دو تایش را به جمعیت نشان دهد که سند دخالت آمریکا در اقدامات تروریستی است... و بعد فقط یک کاغظ A4 را لحظه ای بالا آورد و دوباره روی میز گذاشت و در حالی که صدای پره های بالگرد مانع رسیدن صدای او و گرد و خاک ناشی از حرکت بالگرد باعث سرفه او می شد، درباره اسناد توضیح داد، بدون آنکه بگوید این سند مربوط به کدام سازمان یا شخص در آمریکاست و مشخصا به ارتباط آنها با کدام تروریست اشاره دارد و یا اینکه حداقل برای چه تاریخی است!

و سرانجام با خواندن متن عربی آیه اول تیتراژ مختارنامه، که جدیداً خیلی مورد استفاده شده، سخنرانی را تمام کرد!

شاید چون این اولین بار بود که دکتر در بین جمعیت سخرانی می کرد، اینچنین ضعیف ظاهر شد و نتوانست مفهوم درستی را منتقل کند و البته شرایط هم دست به دست هم داد تا یک سخنرانی غیر رسانه ای شکل بگیرد.

حالا این فرصت سوزی را مقایسه کنید با سخنرانی چند ماه پیش سید حسن نصرالله درباره افشای اسناد دست داشتن اسرائیل در ترور رفیق حریری... مقدمه ای درست، متنی قوی، و پایانی رجزگونه توسط دبیرکل حزب الله لبنان اجرا شد... حتی او هنگام ارائه اسناد درباره آنها توضیح می داد و سپس سخنش را قطع می کرد و می گفت کلیپ شماره یک و نمایشگری که سخنرانی را برای حضار نشان می داد، اسناد را با جزییات نمایش و شرح می داد و باعث فهم و توجه حضار بود.

می گویند کار خوب را از دشمنت هم بیاموز... اینکه چرا ما سخنرانی افشاگرانه خوب را از دوستان هم نمی آموزیم جای سوال دارد.

پنج یا شش سال پیش بود... منزل یکی از اقوام بودیم در جنوب تهران، سه راه آذری، امام زاده حسن و کلاً همان اطراف... و این قوم و خویش که کلاً آدم چانه داری بود یعنی خیلی چانه می زد از همه در سخن گفت تا رسید به در و همسایه که ما تو این محله مان همه جوره آدم داریم... از قاچاقچی اعدامی تا دکتر و مهندس... فی المثل همین همسایه سمت راستی مان از افتخارات نظام است!

از بس کنجکاو برانگیز گفت که ما گفتیم چطور؟! که شروع کرد که این همسایه سمت راستی شان زمان سربازی اش همین حدود اوایل تابستان بوده مثل اینکه... برای حفاظت و اینها بردندشان یک مسجدی نمی دانم کجا که خامنه ای، آنجا داشته سخرانی می کرده... این سرباز هم همان جلو ایستاده بوده که کسی سوء قصد نکند به آقای خامنه ای.

آقای خامنه ای روی یک صندلی نشسته بودند و یک میز هم جلوشان بود که رویش میکروفن گذاشته بودند و درست روبروی صورت آقای خامنه ای هم یک ضبط صوت داشت سخنان ایشان را ضبط می کرد... از بس آن سخنرانی ها گرفته بود که خیلی ها دوست داشتند نوار سخنرانی آقای خامنه ای را داشته باشند... هوا گرم بود و سرباز هم مات تماشای سخنران که می بیند ایشان همش آب دهان قورت می دهند و سرفه می کنند... گلویشان خشک شده بود در آن هوا... آن زمان مثل الآن نبود که همه مسجد ها پنکه و کولر داشته باشند... تازه آن دو تا پنکه زورش به گرمای بدن آن همه جمعیت مستمع نمی رسید!

این سرباز هم که دلش سوخته بود، سریع دوید و رفت از آبدارخانه یک پارچ آب و یک لیوان آورد... آورد که بگذارد روی میز که دید کنار میز جا نمی شود... ضبط صوت را از روبروی سخنران برداشت و گذاشت سمت راست آقای خامنه ای و پارچ آب را گذاشت وسط و رفت سر جایش!

سخنران گرم خطابه بود و توجهی به آب نکرد و نخورد و همین باعث ناراحتی سرباز شد!... گفت آخه بی انصاف برایت آب آوردم گلویی تازه کنی... حداقل یک تشکر می کردی... الهی که... ! ... هنوز نفرین نکرده بود که صدای انفجار، حواسش را پرت کرد و دید که ضبط صوت منفجر شده و سخنران پرت شده کف مسجد... همه مات و مبهوت بودند و بعضی ها گریه می کردند اما او بیشتر از همه... فکر می کرد نفرینش گرفته و این بلا را سر سخنران دوست داشتنی آورده... بقیه اش را درست و حسابی یادش نیست که چه شد و چطور آقای خامنه ای را بردند بیمارستان اما همیشه می گوید اگر آیت الله خامنه ای الآن رهبر مملکت شده بخاطر همان پارچ آبی است که کنار میز جا نمی شد... اگر پارچ را همان سمت راست می گذاشت و ضبط صوت وسط می ماند به جای دست راست، انفجار یا به قلبشان یا به مغزشان صدمه می زد خدای نکرده!

با خودم فکر می کردم چقدر تامل برانگیز است این مراعات نظیر... آب و تشنگی و دست و علمدار... خدایا شُکرت.